Thursday 5 November 2009

6 Januari, het zegenen der wateren

In de Noordelijke Landen is 6 Januari traditioneel verbonden met de drie wijzen die dan zo ongeveer bij de kribbe in Bethlehem aankomen. Ik herinner mij nog goed dat er dan een ongare boon in de pap zat, en wie de boon trof, was dan de volgende dag de hele dag koning. Alles naar zijn of haar wens, mits redelijk en uitvoerbaar; zoiets als de constitutionele monarchie dus. Maar hier in Griekenland is dat niet het geval. Geen spoor van die drie wijzen. Zij doen iets heel erg anders: zij zegenen de wateren. De aarde heeft namelijk wortels, moet je weten, en die worden opgeknabbeld door een soort trollen. Aan het begin van het jaar moet je daar een halt toe roepen, en dat is verbonden aan 6 januari. De wateren worden dan gezegend door de priester met een zilveren kruisbeeld en een bosje basilicum, en vervolgens in alle huizen gesprenkeld met datzelfde bosje basilicum, vooral in de hoeken en de schoorsteen, want van daaruit komen die trollen. Water sijpelt van nature door de aarde, en komt zo vanzelf bij die wortels, en de heilige kracht jaagt dan die trollen wel weg. Jullie lezen het al, hier is sprake van een oeroud geloof, en het Christendom heeft dat moeten absorberen om een beetje voet aan de grond te krijgen. Het magische water werd gewijd water, de sjamaan werd een priester, de trollen werden duivelse machten. En om het verhaal helemaal christelijk te maken, werd 6 januari uitgeroepen tot de dag waarop Jezus gedoopt werd door Johannes in de rivier. Dus op en top een dag van Heilige Wateren. Zoals in alle moderne landen wordt zo'n gebeurtenis live uitgezonden op TV. De nationale zender kiest daarvoor Pireaus uit, de haven van Athene. Eerst een binnenopname van een soort mis, niet meer (of minder) dan orthodox gezang in de locale grote kerk. Dan toogt het heilige gezelschap in processie naar de haven, begeleid door een fanfare en het kruisbeeld gedragen op een soort dienblad. Eenmaal bij de haven aangekomen, nemen de priesters plaats op een speciaal daarvoor ingericht platform, en begonnen weer laagtonig te zingen. Het leger en de luchtmacht staan fier in de houding, alle ministers, de premier en meestal de president zijn present. De marine ook, maar dan in het water, op grijze boten keurig in een vierkantje geparkeerd. Kortom, als je een coupe zou willen plegen, zou je het nu moeten doen, want het hele staatsapparaat is aanwezig. De boten liggen in heel Griekenland op dit moment stil, hetzij in de haven, hetzij ergens op zee. Er mag absoluut niet gevaren worden. Dan, na een lange wachttijd die ons erg aan de inkomst van Sinterklaas doet denken, wordt het kruisbeeld in zee gegooid, onder luid en constant getoeter van de marineboten . Maar omdat dat driemaal (scheepsrecht) moet gebeuren, en omdat het kruis nogal kostbaar is, zit er een touwtje aan, en wordt het geval keurig weer opgetrokken. Na het klaren van de klus roept de hogepriester nog wat goede wensen voor het komende jaar, de massa gaat tevreden huiswaarts en de TV zender schakelt over naar de reclamespotjes. De wateren zijn nu weer voor een heel jaar gezegend, er kan niks meer misgaan! Uiteraard is dit een vrije dag voor iedereen, dit is een Heel Belangrijke dag!

No comments: